Onderzoek gestart naar effecten van Chronische Zorg op Maat

Hoe kunnen huisartsenpraktijken de groeiende chronische zorgvraag blijven opvangen met minder beschikbaar personeel, zonder in te leveren op kwaliteit van zorg of werkplezier? Met die vraag is de Datacoalitie Rijnmond aan de slag binnen het onderzoek naar het programma Chronische Zorg op Maat (CZOM).

De Datacoalitie is een samenwerking tussen Rijnmond Dokters, Erasmus MC en Samergo. Doel is om met betrouwbare en veilig verzamelde data uit de huisartsenzorg beter zicht te krijgen op zorgvraag en zorggebruik in de regio Rijnmond. Door data uit verschillende bronnen te bundelen kunnen ontwikkelingen in de zorg worden gesignaleerd en onderbouwd worden verbeterd.

Van ketenzorg naar zorg op maat

De bestaande ketenzorg is steeds minder toereikend door vergrijzing, leefstijlveranderingen en een tekort aan zorgprofessionals. CZOM helpt huisartsenpraktijken deze toenemende zorgvraag op te vangen door meer regie bij de patiënt te leggen en zorgprofessionals meer autonomie te geven. Waar mogelijk wordt zorg digitaal geleverd en werkt de praktijk aan het integreren van de ketens en integraal samen met andere disciplines.

Het programma omvat bouwstenen zoals het differentiëren van patiëntgroepen, het stimuleren van zelfmanagement, het voeren van ‘het andere gesprek’ en het bieden van digitale consultvoorbereiding of zelfmetingen. Het uiteindelijke doel is zorg die beter aansluit op de persoon en die efficiënter is (zodat het behapbaar blijft) voor de zorgprofessionals.

Onderzoeksvragen centraal

Om te bepalen of de doelen van CZOM worden behaald, beantwoordt het onderzoek drie centrale vragen:

1. Kan er meer zorg geleverd worden met in verhouding minder personeel?
2. Kan het werkplezier en de autonomie van medewerkers worden verhoogd?
3. Kan de ervaren kwaliteit van zorg — zowel patiëntervaring als uitkomstindicatoren — behouden of verhoogd worden?

Daarvoor gebruikt de Datacoalitie gegevens uit Data in Zicht en VIPLive, aangevuld met vragenlijsten voor zorgverleners en patiënten. De vragenlijsten meten onder meer werkplezier, werkdruk, autonomie en de ervaren kwaliteit van zorg. Ook worden praktijkgegevens zoals aantallen consulten en klinische uitkomstindicatoren (HbA1C, bloeddruk, nierfunctie, longfunctie) geanalyseerd.

Lerende aanpak richting duurzame zorg

“De transitie naar CZOM loopt in fases”, zo geeft Leandra Boonman van Samergo (projectleider Meetbaar Maken CZOM en projectleider van Datacoalitie Rijnmond) aan. “In de leerfase doen 49 praktijken mee. Daarna volgt de transitiefase waarin alle praktijken stapsgewijs de nieuwe werkwijze van CZOM invoeren.

Rijnmond Dokters biedt ondersteuning met bouwstenen, leertafels en begeleiding door verpleegkundig consulenten. De evaluaties worden gebruikt om het programma verder te verbeteren en de transitie naar toekomstbestendige chronische zorg te versnellen.”

Barbara Blommerde van Rijnmond Dokters is programmaleider CZOM en benadrukt het belang van het onderzoek: “De verwachting is dat in 2040 1,2 miljoen méér mensen chronische zorg nodig hebben. Met de inzichten uit CZOM wil de Datacoalitie Rijnmond aantonen dat slimmer werken — met meer regie voor de patiënt en meer ruimte voor de professional — leidt tot duurzame en betere zorg voor iedereen.”

Andere betrokkenen bij het onderzoek zijn daarnaast Yannick Griep (Samergo), Angelique van Driel (Rijnmond dokters), Jacoline van den Driest (Erasmus MC) en Marloes Riethof (Erasmus MC).