Datavisualisatie begint met de boodschap
Datacoalitie Rijnmond zet in op datagedreven werken. Daarbij is datavisualisatie van essentieel belang (stap 4 uit het 7-stappenplan). Datawetenschapper Tim Grevelink deelt zijn inzichten en laat zien wat er allemaal komt kijken bij het maken van slimme keuzes voor datavisualisatie.
Datavisualisatie is het proces waarbij gegevens worden omgezet in visuele presentaties zoals tabellen, grafieken, kaarten of interactieve dashboards. Het doel is om patronen, trends en verbanden in de gegevens zichtbaar te maken. “Een veelgemaakte fout hierbij is dat er te veel informatie in één visualisatie zit”, legt Tim uit. Samen met zijn team van Timformatie zorgt hij voor de visualisaties van Datacoalitie Rijnmond. “Goede datavisualisatie begint bij het bepalen van de boodschap en aan wie je die boodschap je wilt overbrengen; wat moet de doelgroep zien en onthouden?”.
Puntjes in plaats van sterren
Data leveren vaak veel cijfers op, maar visualisaties geven meer inzicht dan de cijfers op zichzelf. Door visuele elementen toe te voegen, zoals kleuren en vormen, kunnen onderdelen worden benadrukt. Daarin bestaan nog allerlei variaties. Tim: “zo is een cirkeldiagram vaak niet wenselijk om de data niet tot 100% optellen of de verschillende taartpunten visueel te weinig onderscheidend zijn. Voor vergelijkingen werkt een staafdiagram veel beter, omdat je snel kunt zien welke staaf groter is. Ook kleurgebruik is belangrijk; in een grijze grafiek valt een rode kleur meteen op. Maar in een bonte grafiek met een gekleurde achtergrond raak je de boodschap snel kwijt. De boodschap ontdekken in een bonte grafiek op een gekleurde achtergrond is haast onmogelijk. En puntjes in verschillende grootten zijn ook weer beter te begrijpen dan sterretjes.”
Zonder toelichting
Bij datadashboards is de visualisatie vaak exploratiever, de nadruk ligt dan minder op één boodschap. Door het toepassen van filters of door in te zoomen op specifieke onderdelen kunnen gebruikers gepersonaliseerde inzichten krijgen. Hoewel dashboards vaak in de huisstijlkleuren van een organisatie worden ontworpen, is het belangrijk om goed na te denken over kleurgebruik: welke elementen wil je benadrukken, en welke kleur ondersteunt dat het best? “Idealiter vertelt een visualisatie zonder verdere toelichting een heldere boodschap”, stelt Tim. “De titel, aslabels en eventuele toelichting moeten dat ondersteunen, zodat de kijker direct begrijpt wat je wilt overbrengen. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met zaken zoals kleurenblindheid en laaggeletterdheid. Idealiter zou je visualisaties breed moeten testen onder verschillende doelgroepen.” In de praktijk blijkt hier echter vaak te weinig tijd of budget voor te zijn. Daarom optimaliseert Datacoalitie Rijnmond hun datavisualisaties op basis van feedback van gebruikers.
AI
Datavisualisatie gaat in de toekomst een steeds grotere rol spelen. Mensen verwerken dagelijks enorme hoeveelheden informatie, en visuele weergaven worden vaak beter onthouden dan alleen tekst. “Ik volg die ontwikkeling met veel interesse,” vertelt Tim. “AI (artificial intelligence) kan bijvoorbeeld nu al helpen om visualisaties eenvoudiger te maken. Tekstuele informatie kan bijvoorbeeld automatisch worden omgezet in een visuele weergave. Andersom zie je ook een grote vooruitgang: AI kan tekstuele samenvattingen genereren uit grafieken. Je kunt dan vragen ‘wat zijn de belangrijkste conclusies uit deze grafiek?’ en via AI krijg je direct het antwoord. Die ontwikkelingen gaan razendsnel en de mogelijkheden zijn dus eindeloos!”
Heb je ook mooie data en weet je niet wat de beste manier is om de data te visualiseren? We denken graag met je mee!
Neem contact op om de mogelijkheden te bespreken.
Inspiratie
Het Instagram account @visualhustles met 1,5 miljoen volgers is kampioen om op simpele wijze een krachtige boodschap over te brengen.
